© geoastrolog (რამაზ გიგაური)გვიდო ბონატი თავისი ასწლეულის ევროპაში ყველაზე სახელგანთქმული ასტრონომი და ასტროლოგი იყო. იგი იტალიაში დაიბადა - 1207 წელს, სავარაუდოდ ფლორენციაში. პირველად იტალიამ ახალგაზრდა ასტროლოგი მაშინ გაიცნო, როდესაც მან სახალხო კამათში ქალაქ ბოლონიაში ასტროლოგიის მოწინააღმდეგე ჯოვანი სკიო (ვინჩენცოდან) დაამარცხა. ამან ბონატის სახელი მთელს იტალიაში გაუთქვა.
ამის შემდეგ ბონატი "წმინდა რომის იმპერიის" იმპერატორის ფრიდრიხ II-ს (1212-1250) პირადი ასტროლოგი გახდა. იმპერატორი საკმაოდ განათლებული პიროვნება იყო – მან იცოდა ბერძნული, არაბული და ლათინური ენები. ბონატის რჩევით იმპერატორმა დაიწყო სახალხო განათლებაზე ზრუნვა და სკოლის დააარსა – აქ ერთმანეთის გვერდით სწავლობდნენ ქრისტიანები, არაბები და ებრაელები. ბონატისვე რჩევით ლათინურად თარგმნეს ავიცენასა (იბნ-სინას) და არისტოტელეს და სხვა არაბი სწავლულების მეცნიერული ტრაქტატები.
ასტროლოგის რჩევებით ფრიდრიხი ხშირად სარგებლობდა, ამას ადასტურებს ის ფაქტი, რომ როდესაც ფრიდრიხმა ეგვიპტის სულტანის წინააღმდეგ VI ჯვაროსნული ლაშქრობა წამოიწყო, ბონატიმ მას თავდაპირველად მოლაპარაკებების გამართვა ურჩია. ფრიდრიხმა, მიუხედავად თავის ზღვარგადასული სიამაყისა და ამპარტავნებისაც კი, დაუჯერა ბონატის რჩევას და არ წააგო – სულტანმა ქრისტიანებს უომრად დაუთმო ბეთლემი, ნაზარეთი და იერუსალიმი.
ამ ფაქტმა ბონატის სახელი კიდევ უფრო განადიდა. ბონატიმ დაიწყო ლექციების კითხვა ჯერ პარიზის და შემდეგ კი ბოლონიის უნივერსიტეტებში. პარალელურად ბონატი გრაფი გვიდო და მონტეფელტროს პირადი ასტროლოგი გახდა. გრაფი საბრძოლო მოქმედებებს აწარმოებდა სხვა და სხვა ქალაქის მართველებთან ასტროლოგის დახმარებით მან მნიშვნელოვან გამარჯვებებს მიაღწია.
1250-იან წლებში ბონატი უკვე ბრეშიაშია და სხვა ასტროლოგებთან ერთად მუშაობს გრაფი ეზელინო და რომანოს კარზე. ეს საკმაოდ ძლიერი გვარი იყო და ამ ოჯახის წევრების მონაწილეობას იღებდნენ სხვა ჯვაროსნულ ლაშქრობებში. ეზელინო გვარის ყველაზე სახელგანთქმული პიროვნება იყო, რადგან მან დაამარცხა ყველა ის მოწინააღმდეგე, რომელსაც მისი წინაპრები ეომებოდნენ. ცნობილია, რომ ბონატიმ როდესაც შეადგინა გრაფის პირადი ჰოროსკოპი, მან საპყრობილეში სიკვდილი უწინასწარმეტყველა, თუმცა გრაფმა არ დაუჯერა მას. 1259 წელს ეზელინომ საშინელი წინასწარმეტყველური სიზმარი ნახა და შეძრწუნდა. მან საკუთარ სიზმრის ამხსნელებსა და ასტროლოგებს უხმო. ვერცერთმა მათგანმა ვერ შეძლო ამ სიზმრის ახსნა. ამ პერიოდისთვის ბონატი უკვე გრაფ გვიდო ნოველოსთან მუშაობდა. ეზელინო და რომანოს კი ბონატის წინასწარმეტყველა აუხდა – იგი შეიპყრეს და საპყრობილეში გამოკეტეს, სადაც მალევე საიდუმლო ვითარებაში გარდაიცვალა.
ბედიის ირონია იყო თუ ბონატის ასტროლოგიური ცოდნა, მაგრამ ერთი რამ ცხადი გახდა, ვის კარზეც ბონატი მუშაობდა, ის დიდებული წარმატებას აღწევდა. ამან ცხადია ბონატის მოშურნეები და მტრები შესძინა. ამიტომ იგი იძულებული იყო მონასტერში წასულიყო და უარი ეთქვა დიდებულების კარზე სამსახურზე. მონასტერში მან ტრაქტატების წერა დაიწყო, გარდა ამისა, ცნობილია, რომ ბონატი არჩევდა სასიკეთო დროს და ადგილსაც კი სამონასტრო მშენებლობებისთვის.
1277 წელს გამოდის ბონატის ასტრონომიულ-ასტროლოგიური ტრაქტატი "ლიბერ ასტრონომიაე" ("Liber astronomiae"). ამ ტრაქტატს იყენებდნენ როგორც შუასაუკუნეების, ისე იყენებენ თანამედროვე ასტროლოგები. მხოლოდ შუასაუკუნეებში ეს ტრაქტატი სამჯერ გამოიცა 1491, 1506 და 1550 წლებში, ხოლო 1572 წელს ბაზელში გამოიცა ბონატის ასტროლოგიური ტრაქტატების სრული ვერსია, რომლის სახელწოდება იყო "ადამიანის დაბადების დროის სრული აღწერილობა".
გვიდო ბონატი 1296 წელს, 89 წლის ასაკში გარდაიცვალა.
P. S. აღსანიშნავია, რომ გვიდო ბონატი უდიდეს იტალიელ პოეტს დანტე ალიგიერს მოხსენიებული ჰყავს პოემაში "ღთაებრივი კომედია" ("ჯოჯოხეთი" - სიმღერა XX). ბონატის პიროვნება ასევე შეტანილია მაკიაველის "ფლორენციის ისტორიაში". XIV საუკუნეში მხატვარ ფილიპო ვილანის შესრულებული აქვს ბონატის პორტრეტი. ეს ფაქტები მიუთითებს, თუ რამდენად პოპულარული იყო იტალიაში ასტოლოგია და გვიდო ბონატი.
ამის შემდეგ ბონატი "წმინდა რომის იმპერიის" იმპერატორის ფრიდრიხ II-ს (1212-1250) პირადი ასტროლოგი გახდა. იმპერატორი საკმაოდ განათლებული პიროვნება იყო – მან იცოდა ბერძნული, არაბული და ლათინური ენები. ბონატის რჩევით იმპერატორმა დაიწყო სახალხო განათლებაზე ზრუნვა და სკოლის დააარსა – აქ ერთმანეთის გვერდით სწავლობდნენ ქრისტიანები, არაბები და ებრაელები. ბონატისვე რჩევით ლათინურად თარგმნეს ავიცენასა (იბნ-სინას) და არისტოტელეს და სხვა არაბი სწავლულების მეცნიერული ტრაქტატები.
ასტროლოგის რჩევებით ფრიდრიხი ხშირად სარგებლობდა, ამას ადასტურებს ის ფაქტი, რომ როდესაც ფრიდრიხმა ეგვიპტის სულტანის წინააღმდეგ VI ჯვაროსნული ლაშქრობა წამოიწყო, ბონატიმ მას თავდაპირველად მოლაპარაკებების გამართვა ურჩია. ფრიდრიხმა, მიუხედავად თავის ზღვარგადასული სიამაყისა და ამპარტავნებისაც კი, დაუჯერა ბონატის რჩევას და არ წააგო – სულტანმა ქრისტიანებს უომრად დაუთმო ბეთლემი, ნაზარეთი და იერუსალიმი.
ამ ფაქტმა ბონატის სახელი კიდევ უფრო განადიდა. ბონატიმ დაიწყო ლექციების კითხვა ჯერ პარიზის და შემდეგ კი ბოლონიის უნივერსიტეტებში. პარალელურად ბონატი გრაფი გვიდო და მონტეფელტროს პირადი ასტროლოგი გახდა. გრაფი საბრძოლო მოქმედებებს აწარმოებდა სხვა და სხვა ქალაქის მართველებთან ასტროლოგის დახმარებით მან მნიშვნელოვან გამარჯვებებს მიაღწია.
1250-იან წლებში ბონატი უკვე ბრეშიაშია და სხვა ასტროლოგებთან ერთად მუშაობს გრაფი ეზელინო და რომანოს კარზე. ეს საკმაოდ ძლიერი გვარი იყო და ამ ოჯახის წევრების მონაწილეობას იღებდნენ სხვა ჯვაროსნულ ლაშქრობებში. ეზელინო გვარის ყველაზე სახელგანთქმული პიროვნება იყო, რადგან მან დაამარცხა ყველა ის მოწინააღმდეგე, რომელსაც მისი წინაპრები ეომებოდნენ. ცნობილია, რომ ბონატიმ როდესაც შეადგინა გრაფის პირადი ჰოროსკოპი, მან საპყრობილეში სიკვდილი უწინასწარმეტყველა, თუმცა გრაფმა არ დაუჯერა მას. 1259 წელს ეზელინომ საშინელი წინასწარმეტყველური სიზმარი ნახა და შეძრწუნდა. მან საკუთარ სიზმრის ამხსნელებსა და ასტროლოგებს უხმო. ვერცერთმა მათგანმა ვერ შეძლო ამ სიზმრის ახსნა. ამ პერიოდისთვის ბონატი უკვე გრაფ გვიდო ნოველოსთან მუშაობდა. ეზელინო და რომანოს კი ბონატის წინასწარმეტყველა აუხდა – იგი შეიპყრეს და საპყრობილეში გამოკეტეს, სადაც მალევე საიდუმლო ვითარებაში გარდაიცვალა.
ბედიის ირონია იყო თუ ბონატის ასტროლოგიური ცოდნა, მაგრამ ერთი რამ ცხადი გახდა, ვის კარზეც ბონატი მუშაობდა, ის დიდებული წარმატებას აღწევდა. ამან ცხადია ბონატის მოშურნეები და მტრები შესძინა. ამიტომ იგი იძულებული იყო მონასტერში წასულიყო და უარი ეთქვა დიდებულების კარზე სამსახურზე. მონასტერში მან ტრაქტატების წერა დაიწყო, გარდა ამისა, ცნობილია, რომ ბონატი არჩევდა სასიკეთო დროს და ადგილსაც კი სამონასტრო მშენებლობებისთვის.
1277 წელს გამოდის ბონატის ასტრონომიულ-ასტროლოგიური ტრაქტატი "ლიბერ ასტრონომიაე" ("Liber astronomiae"). ამ ტრაქტატს იყენებდნენ როგორც შუასაუკუნეების, ისე იყენებენ თანამედროვე ასტროლოგები. მხოლოდ შუასაუკუნეებში ეს ტრაქტატი სამჯერ გამოიცა 1491, 1506 და 1550 წლებში, ხოლო 1572 წელს ბაზელში გამოიცა ბონატის ასტროლოგიური ტრაქტატების სრული ვერსია, რომლის სახელწოდება იყო "ადამიანის დაბადების დროის სრული აღწერილობა".
გვიდო ბონატი 1296 წელს, 89 წლის ასაკში გარდაიცვალა.
P. S. აღსანიშნავია, რომ გვიდო ბონატი უდიდეს იტალიელ პოეტს დანტე ალიგიერს მოხსენიებული ჰყავს პოემაში "ღთაებრივი კომედია" ("ჯოჯოხეთი" - სიმღერა XX). ბონატის პიროვნება ასევე შეტანილია მაკიაველის "ფლორენციის ისტორიაში". XIV საუკუნეში მხატვარ ფილიპო ვილანის შესრულებული აქვს ბონატის პორტრეტი. ეს ფაქტები მიუთითებს, თუ რამდენად პოპულარული იყო იტალიაში ასტოლოგია და გვიდო ბონატი.
No comments:
Post a Comment